Misleidend rapport over stralingsblootstelling digitale watermeters - niet “1 à 4” stralingspulsen per dag maar 5.400!

Gegevens
Gepubliceerd: donderdag 15 februari 2024 15:10

                               Stralingsmeting bij een digitale watermeter.

Momenteel worden in Vlaanderen niet enkel digitale elektriciteits- en gasmeters uitgerold, maar ook digitale watermeters. Vaak worden ze tegelijkertijd geïnstalleerd. Er wordt beweerd dat de stralingsblootstelling door deze nieuwe watermeters minimaal is. Watermaatschappij Water-link heeft namelijk een meetrapport laten opstellen waarin wordt gesteld dat deze watermeters slechts 1 à 4 stralingspulsen per dag zouden uitzenden. Onder meer daarom heeft de Vlaamse regering (minister Demir) beslist om geen stralingsvrij/bekabeld alternatief te voorzien.

Nu blijkt echter dat het meetrapport van Water-link volstrekt misleidend is en slechts gebaseerd op één model van de digitale watermeter. De andere modellen digitale watermeters van Water-link zorgen voor maar liefst 5.400 pulsen per dag, dat wil zeggen een hoge stralingspiek om de 16 seconden! Deze modellen worden echter volledig verzwegen in het meetrapport!
De stralingsblootstelling door digitale watermeters kan in werkelijkheid dus zeer hoog zijn, met quasi onophoudelijke stralingspulsen, 24u op 24.

***********

Op initiatief van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft de Vlaamse regering in 2020 helaas beslist dat er tegen 2030 bij iedereen een digitale watermeter geïnstalleerd moet worden. Dit werd vastgelegd in het aangepaste Decreet lntegraal Waterbeleid.

De Vlaamse watermaatschappijen zijn volop bezig met de uitrol van deze meters. Vaak gebeurt de installatie gelijktijdig met de digitale elektriciteits- en gasmeter (artikel op VRT NWS). De watermaatschappijen werken hiervoor samen met Fluvius.

Net zoals de digitale elektriciteits- en gasmeters communiceren digitale watermeters de meterstanden via het uitzenden van radiofrequente elektromagnetische signalen.
De watermeter kan rechtstreeks met de watermaatschappij communiceren (via het 4G of een IoT netwerk) of de communicatie kan gebeuren via de elektriciteitsmeter.

Wat betreft de digitale elektriciteitsmeter werd een decretaal vastgelegd recht voorzien op een bekabelde elektriciteitsmeter waarbij er dus geen stralingsblootstelling zou mogen zijn. Het Grondwettelijk Hof heeft bevestigd dat iedereen dit recht heeft. (Dit recht wordt evenwel in de praktijk door Fluvius op een schaamteloze manier met de voeten getreden en VREG en minister Demir weigeren in te grijpen, zie o.a. dit artikel.)

Voor de digitale watermeter werd echter geen dergelijk recht voorzien. Minister Demir heeft zich enerzijds gebaseerd op een meetrapport van een professor telecommunicatie van KU Leuven waaruit zou blijken dat de stralingsblootstelling door digitale watermeters ‘verwaarloosbaar’ zou zijn, en anderzijds werd er beweerd dat er geen bekabelde digitale watermeters zouden bestaan. Beide stellingen zijn fout.

Misleidend meetrapport

In 2019 heeft de Antwerpse watermaatschappij Water-link een meting laten uitvoeren door een professor verbonden aan KU Leuven en gespecialiseerd in telecommunicatie. De resultaten werden neergeschreven in een vrij kort en eerder informeel geschreven rapport. In dit rapport wordt gesteld dat digitale watermeters slechts 1 à 4 “boodschappen” uitzenden per dag en dat digitale watermeters een “verwaarloosbare bijdrage” leveren aan de “algemene stralingsbelasting”.

Bij het lezen van dit meetrapport valt onmiddellijk op hoe weinig rigoureus het werd opgesteld, zeker als men het vergelijkt met het meetrapport van onderzoekscentrum imec over de digitale elektriciteits- en gasmeters. Ook blijkt essentiële informatie te ontbreken. Zo wordt er niet eens vermeld welk merk of type meter er werd opgemeten! Een overzicht van de bedenkingen bij dit rapport:

  • Er wordt gesteld dat digitale watermeters slechts 1 à 4 “boodschappen” uitzenden per dag. De term “boodschap” is zeer onnauwkeurig en voor ons meteen een ‘red flag’. Wij weten immers dat onnauwkeurig taalgebruik soms wordt gebruikt om de werkelijke stralingsblootstelling te verdoezelen.

    Wat wordt er precies bedoeld met “boodschap”? Betekent één boodschap per dag dat er effectief slechts één stralingspuls is per dag? Of betekent het dat er één keer per dag wordt gecommuniceerd met de watermaatschappij? Beide vallen immers niet noodzakelijk samen. Er kunnen veel meer stralingspulsen zijn dan dat er effectief boodschappen worden verstuurd naar de waterbeheerder, omdat het bvb. om technische controlesignalen gaat of omdat de draadloze zender signalen uitstuurt volgens een bepaald standaardprotocol vastgelegd door de fabrikant van de meter.

  • Men kan vervolgens de vraag stellen waar de stelling van slechts “1 à 4 boodschappen” per dag op gebaseerd is. In tegenstelling tot het meetrapport over digitale elektriciteitsmeters, is in het rapport over de watermeter van Water-link geen enkele informatie of grafische weergave te vinden over het totale aantal elektromagnetische pulsen die door de digitale watermeter worden uitgezonden over een periode van 24u. Volgens is ons is dit nochtans de meest relevante informatie.

    Beperk de Straling heeft de auteur van het rapport hierover geïnterpelleerd en kreeg als antwoord: “Hiervoor hebben we vertrouwd op de informatie die de [water]maatschappij ons gaf.”. Is het echter niet juist de bedoeling van een dergelijke meting om op een objectieve manier een aantal zaken te verifiëren en vast te stellen?!

    Het rapport stelt verder dat de blootstelling van digitale watermeters beperkt is tot “slechts enkele seconden per dag”, maar ook dit werd dus op geen enkele manier geverifieerd of objectief opgemeten. We merken op dat er een groot verschil is tussen één enkele blootstelling per dag die enkele seconden duurt, of duizenden stralingspulsen verspreid over de dag die elk een paar milliseconden duren. In dat laatste geval is er in totaal, alles bij elkaar opgeteld, ook slechts “enkele seconden” blootstelling per dag, maar het biologisch effect is uiteraard helemaal anders, omdat het organisme quasi continu, 24u op 24, belast wordt met korte hoge stralingspieken.


    Ter illustratie: de opeenvolgende stralingspieken (verticale lijnen) bij de digitale elektriciteitsmeters (bron: meetrapport imec)

  • Heel bijzonder is dat in het rapport nergens vermeld wordt welk merk en model watermeter er eigenlijk werd opgemeten. Het is dus totaal onduidelijk om welke digitale watermeter het eigenlijk gaat. Er wordt louter gesproken over een “slimme watermeter zoals Water-link die gaat gebruiken”. Veel vager kan men niet zijn.

    Wij hebben aan de auteur van het rapport gevraagd om ons het merk en model te bezorgen, maar hij antwoordde louter dat alle technische informatie in het rapport staat. Heeft hij de meting dan uitgevoerd zonder te weten wat hij eigenlijk aan het meten was?

  • Het rapport wil nagaan ‘wat de bijdrage is van slimme watermeters tot het algehele elektromagnetische stralingsniveau binnen de maatschappij’. Dit is volgens ons een verkeerde invalshoek. De vraag zou moeten zijn wat de impact is op de blootstelling in de woonst van personen die doelbewust nastreven om het stralingsniveau zoveel mogelijk te minimaliseren, of hoe de blootstelling door de watermeter zich verhoudt tot wat onafhankelijke wetenschappers naar voor schuiven als blootstellingsnorm.

  • In het rapport wordt de stralingsbelasting van de digitale watermeter vergeleken met andere stralingsbronnen, zoals de gsm, wifi en DECT-telefoons. Er is een tabel opgenomen met de stralingsniveaus van deze technologieën, maar bij deze tabel wordt geen enkele bronvermelding of jaartal vermeld. Het is dus totaal onduidelijk waarop de aangehaalde cijfers eigenlijk gebaseerd zijn. De vermelding van ‘UMTS’ doet vermoeden dat het om sterk verouderde cijfers gaat. Er wordt gesteld dat een GSM handset 27,5 tot 275 V/m uitzendt. Dat was misschien zo bij de oudere modellen, maar bij moderne smartphones is dat vele malen minder, met maxima die eerder rond de 12 V/m liggen. Door het kiezen van zeer hoge, verouderde cijfers als referentiepunt is het natuurlijk makkelijker om de blootstelling van de digitale watermeter voor te stellen als ‘verwaarloosbaar’.

    Men kan zich ook vragen stellen bij de werkwijze om de straling van watermeters te gaan vergelijken met andere stralende apparaten. Het is niet omdat deze andere apparaten wijdverspreid zijn dat de straling hiervan gezond of aanvaardbaar is. Asbest en roken waren ooit ook wijdverspreid in onze maatschappij. Het is alsof men zou zeggen dat luchtvervuiling verwaarloosbaar is als men het vergelijkt met de hoeveelheid vervuilende stoffen die men binnenkrijgt als men rookt.

    Het is logischer om te gaan vergelijken met de niveaus waarop wetenschappelijke studies schadelijke effecten vinden, de blootstellingsnormen die onafhankelijke wetenschappers vooropstellen en de niveaus waarop mensen in de praktijk klachten ondervinden.
  • Het rapport gaat uit van de hypothetische aanname dat de watermeters zich steeds in “putten, kelders, ver weg van de woonkamer en de slaapkamer” bevinden. Er zijn momenteel echter geen objectieve cijfergegevens beschikbaar over het aantal woningen waar de digitale watermeter zich al dan niet in de nabijheid van leef- en slaapruimten bevindt. Wij menen dat in een groot aantal woonsten de watermeter zich wel degelijk vlakbij de leefruimten zal bevinden. Wij werden zelf reeds gecontacteerd door mensen in appartementen die meerdere stralende water-, elektriciteits- en gasmeters in de onmiddellijke nabijheid hebben, bvb. in de gemeenschappelijke gang gesitueerd naast hun woon- of slaapkamer of in de kelder net onder hun appartement.

  • Er werd slechts één enkele meter in één enkele situatie opgemeten, terwijl het stralingsniveau sterk kan verschillen naargelang de locatie van de meter. Dat blijkt ook uit het meetrapport over de digitale elektriciteits- en gasmeters, waar wél gemeten werd in verschillende opstellingen.

  • We vinden in het rapport eerder subjectieve, persoonlijke stellingnames en interpretaties terug, die er steeds op gericht zijn om de blootstelling door digitale watermeters voor te stellen als verwaarloosbaar.


Op vraag van een sympathisant hebben we in 2019, het jaar dat Water-link het meetrapport heeft laten opstellen, zelf een meting uitgevoerd in een kelder met meerdere digitale watermeters van Water-link. Daar hebben wij vastgesteld dat de meters véél frequenter signalen uitzenden dan 1 à 4 keer per dag, zie het onderstaande filmpje. De meters bleken bijna continu pulsen uit te sturen, met regelmatig pieken boven de 6 Volt per meter (ongeveer 95.000 µW/m²).


Later kregen wij onderstaande technische fiche toegezonden met daarin een overzicht van de verschillende modellen digitale watermeters die Water-link installeert en het aantal uitgezonden stralingspulsen per dag. Er is inderdaad een bepaald model waarbij er 1 signaal is per dag. Bij de twee andere modellen is er echter sprake van 5.400 signalen per dag! Wat overeenstemt met een puls om de 16 seconden.

 


(Open deze afbeelding als een (beter leesbare) PDF)


Waarom heeft Water-link enkel een stralingsmeting laten uitvoeren bij vermoedelijk de T1 watermeter die slechts één signaal per dag uitstuurt? Waarom wordt er in het meetrapport met geen woord gerept over de T1+ en T2 watermeters die 5.400 stralingspulsen per dag uitzenden? Heeft Water-link dit willen verzwijgen?

Het lijkt er inderdaad zeer sterk op dat Water-link doelbewust een compleet misleidend beeld heeft willen geven van de stralingsblootstelling door digitale watermeters. Dit is zeer ernstig wangedrag, want zowel de politieke beslissing om geen keuzemogelijkheid voor een stralingsvrije digitale watermeter te voorzien, als de beoordeling door het Grondwettelijk Hof zijn gebaseerd op dit misleidende rapport.

Overigens zijn er nog andere merken en modellen watermeters die nóg meer pulsen uitzenden. De fabrikant Diehl bijvoorbeeld heeft digitale watermeters die zorgen voor 10.800 pulsen per dag. Dat wordt uiteraard zorgvuldig verzwegen in de infobrochure over de meters, waarin men enkel spreekt over ‘enkele seconden blootstelling per dag’. Men zegt er natuurlijk niet bij dat het gaat om duizenden zeer korte pulsen die zich voordoen om de 8 seconden, onophoudelijk, dag en nacht.

Op 1 meter afstand van de digitale watermeter heeft de auteur van het meetrapport voor Water-link 1,44 V/m opgemeten (wat overeenkomt met ongeveer 5.500 µW/m²). Op basis van de uitwisseling met haar leden en met gelijkaardige verenigingen in het buitenland weet de Vereniging ElektroHypersensitiviteit Vlaanderen (VEHS) dat mensen met EHS symptomen kunnen ontwikkelen vanaf blootstellingsniveaus boven de 0,06 V/m (10 µW/m²) of zelfs nog lager. De gemeten waarden van de watermeter zijn voor hen dus 550 maal te hoog. In verschillende wetenschappelijke studies en oproepen pleiten wetenschappers voor een maximale blootstellingsnorm van 0,2 à 0,6 V/m of nog lager. In vergelijking daarmee is de blootstelling door de digitale watermeter wel degelijk hoog te noemen.

Wat de stralingsblootstelling is van de digitale watermeters die worden uitgerold door de andere Vlaamse watermaatschappijen naast Water-link, daar hebben we het raden naar. Minister Demir vond het blijkbaar niet nodig om dit in kaart te brengen.

Het houdt geen steek dat er voor digitale elektriciteits- en gasmeters wel een stralingsvrij alternatief wordt aangeboden (in theorie) maar niet voor de digitale watermeter. Afhankelijk van de model en de locatie kan de stralingsblootstelling zelfs frequenter en sterker zijn dan bij de digitale elektriciteitsmeter.

Recht op een bekabelde digitale watermeter

Eind 2022 hebben een aantal personen van Beperk de Straling en VEHS Vlaanderen een verzoekschrift ingediend bij het Grondwettelijk Hof tegen de verplichte digitale watermeter en het ontbreken van een stralingsvrij alternatief.

Op basis van het volstrekt misleidende en onvolledige meetrapport van Water-link heeft het Grondwettelijk Hof helaas geoordeeld dat de straling veroorzaakt door draadloze digitale watermeters minimaal is (wat niet klopt) en dat er dus geen schending zou zijn van het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu. Het Hof heeft zich ook gebaseerd op de bewering van de Vlaamse regering dat er momenteel geen bekabelde watermeters zouden bestaan (wat ook niet klopt). 

Maar het Grondwettelijke Hof in haar arrest wél beslist dat: “de Vlaamse Regering ertoe is gehouden om, zodra watermeters beschikbaar zouden zijn die via bekabeling communiceren, te voorzien in een recht voor de abonnees van de exploitanten van een openbaar waternetwerk om te kiezen voor de plaatsing van een digitale watermeter die communiceert via bekabeling.”. (arrest 129/2023 van 21/09/2023, zie ook het persbericht)

De advocaten van minister Demir/de Vlaamse overheid hadden tijdens de rechtszaak beweerd dat bekabelde watermeters niet zouden bestaan, onder meer om redenen van waterdichtheid. Uit ons opzoekwerk blijkt dat verschillende fabrikanten wel degelijk bekabelde digitale watermeters aanbieden. Zo biedt onder meer de fabrikant Kamstrup, die ook de watermeters levert aan Water-link in Antwerpen, meters aan die via een bekabelde M-bus verbinding met een elektriciteitsmeter verbonden kunnen worden (https://www.multical.hu/upload/files/WiredMBus-water.pdf).

Een ander voorbeeld: de fabrikant Integra Metering biedt communicatiemodules aan die watermeters via een bekabelde M-bus verbinding kunnen laten communiceren (https://integra-metering.com/product/aquastream-m-bus-communication-module/, https://aquastream.ch/).


Voorbeeld van een bekabelde digitale watermeter, die via een bekabelde M-bus verbinding kan communiceren met de elektriciteitsmeter (FlowIQ van fabrikant Kampstrup).


Aangezien bekabelde watermeters beschikbaar zijn, heeft onze advocaat op 16/11/2023 dan ook een brief gestuurd naar minister Demir met de vraag om zo snel mogelijk het recht op een bekabelde, stralingsvrije digitale watermeter formeel vast te leggen in de relevante regelgeving.

Gezien de problematische situatie die momenteel bestaat inzake de ‘bekabelde’ elektriciteitsmeters van Fluvius die helemaal niet bekabeld blijken te communiceren, werd in de brief verduidelijkt dat bekabeling betekent dat de communicatie van het beginpunt tot het eindpunt (dat in dit geval de digitale elektriciteitsmeter kan zijn) verloopt via een (data)kabel en dus logischerwijs niét via het verzenden van radiofrequente elektromagnetische signalen door een draadloze zender. Een bekabelde M-bus verbinding van de watermeter naar de elektriciteitsmeter bijvoorbeeld voldoet aan deze voorwaarde. Een verlengkabel naar een 4G-buitenantenne voldoet er niet aan.

Ook een niet-communicerende watermeter die geen radiofrequente signalen uitstuurt kan een valabel alternatief zijn voor personen bezorgd over stralingsblootstelling.
Desnoods kan ook gedacht worden aan een watermeter met een gegarandeerd laag zendregime, met slechts één kort signaal per dag, per week of per maand (niet 's nachts wegens het verstorend effect op de slaap).

Modelbrief

Personen die geen stralende digitale watermeter willen in hun woonst kunnen gebruik maken van onze modelbrief (terug te vinden op deze pagina, scrollen naar onderen), die de watermaatschappij wijst op het door het Grondwettelijk Hof vastgelegde recht op een bekabelde meter.

Om het recht op een bekabelde watermeter juridisch af te dwingen, is echter een nieuwe rechtszaak nodig. Wij hebben hiervoor nood aan uw financiële steun!

Reductie van aantal uitgezonden pulsen

Naast het voorzien van een stralingsvrij/stralingsarm alternatief, vragen wij aan de watermaatschappijen om in overleg met de fabrikanten van digitale watermeters het default aantal uitgezonden stralingspulsen van àlle digitale watermeters drastisch te reduceren. Waarom is het nodig dat een digitale watermeter duizenden stralingspieken uitzendt per dag? Wat is daar in hemelsnaam het nut van? Als er bij sommige modellen slechts één signaal is per dag en dat blijkbaar volstaat, waarom is dit dan niet voor alle modellen mogelijk?

 

*** Wilt u ons werk en onze rechtszaken steunen? Elke bijdrage op onze crowdfundingrekening is welkom: BE46 9733 6272 2036. We komen momenteel enkele duizenden euro's te kort om verdere juridische stappen inzake de digitale elektriciteits-, gas- én watermeters te bekostigen. De rekeningstand van onze crowdfunding vindt u op deze pagina. ***


Ter illustratie, de stralingsblootstelling door een slimme watermeter in Frankrijk, voor en na afscherming:

Vóór afscherming zijn er stralingspieken van maar liefst 5,8 Volt per meter (ongeveer 95.000 µW/m²). Onafhankelijke wetenschappers pleiten voor een maximale stralingsnorm van 0,2 à 0,6 V/m. Mensen met elektrohypergevoeligheid ondervinden al klachten vanaf 0,06 V/m (10 µW/m²) of nog lager. 






(deze pagina werd al 1599 keer bekeken)