Gegevens

Gepubliceerd: maandag 25 februari 2013 12:52

BRUSSEL 25/02 (BELGA) = De federale regering legt strengere regels op om de blootstelling aan gsm-straling te beperken. Zo komt er een verbod op de verkoop van gsm's die specifiek zijn ontworpen voor kinderen tot zeven jaar, alsook een verbod op reclame voor gsm-gebruik die gericht is op jongeren tot veertien.

Minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx en haar collega van Consumentenzaken Johan Vande Lanotte hebben daarvoor een koninklijk besluit uitgewerkt, dat vrijdag op tafel ligt tijdens de ministerraad.

De penetratiegraad van gsm's ligt in ons land hoger dan 100

procent. Met andere woorden: er zijn meer sim-kaarten dan inwoners in
omloop. Ongeveer vier procent van de gsm-gebruikers (400.000 personen)
telefoneert meer dan een half uur per dag, wat overeenstemt met het
risicopeil bij langdurig gebruik. Ook jongeren gebruiken steeds vaker
mobiele telefoons. Vanaf twaalf jaar hebben ze bijna allemaal een
toestel, terwijl dat bij tienjarigen om twee op drie gaat.

Dat gsm-straling schadelijk zou zijn, is niet zeker, maar er
bestaat ook onzekerheid die tot voorzichtigheid dwingt. legde Luc
Verschaeve van het Wetenschappelijk Instituut Brussel en de Universiteit
Antwerpen uit. Zijn collega Jacques Vanderstraeten (VUB) merkte op dat
de huidige studies nog geen uitsluitsel kunnen geven. Bepaalde
vormen van hersenkanker komen immers pas aan de oppervlakte na vijftien
tot twintig jaar, terwijl de meeste onderzoeken slechts tien jaar
bestrijken.

Het is dan ook uit voorzichtigheid dat ministers Onkelinx en Vande
Lanotte maatregelen nemen. Bovendien heeft de discussie ook een
juridische dimensie gekregen, legde Onkelinx maandag uit op een
persconferentie. Een Italiaanse rechtbank is onlangs ingegaan op de eisen
van een ondernemer die stelde dat zijn tumor het gevolg was van
overdadig gsm-gebruik. Hij verweet de overheid onvoldoende over de
gezondheidsrisico's te hebben gecommuniceerd.

Een eerste ingreep is een verbod op gsm's die specifiek voor
kinderen tot zeven jaar ontworpen zijn. Volgens het kabinet van de
PS-vicepremier valt het nogal mee met de verkoop van de toestellen in ons
land. Bovendien heeft een aantal operatoren zich ertoe geëngageerd de
apparaten niet aan te bieden.

Een ander verbod slaat op reclame die kinderen jonger dan veertien
jaar ertoe aanspoort gsm's te gebruiken. Het gaat om reclame in
kinderprogramma's op radio en tv, in tijdschriften en op websites die
zich tot die leeftijdsgroep richten. Beide maatregelen moeten de
blootstelling van kinderen terugdringen aan de radiogolven die mobiele
telefoons uitzenden. De blootstelling van kinderen aan gsm-straling
gedurende hun leven zal groter zijn dan bij de huidige volwassenen.
Bovendien absorberen kinderen gsm-straling meer dan volwassenen.

Het koninklijk besluit bevat niet enkel maatregelen voor kinderen.
Zo zullen verkopers van gsm's de SAR-waarde van elk model moeten
vermelden, niet alleen in de winkels, maar ook in de reclame. De
SAR-waarde geeft aan in welke mate gebruikers aan de radiogolven worden
blootgesteld. Volgens de Europese regels mag de SAR niet meer dan 2
watt per kilo bedragen. Een bewuste aankoop kan de blootstelling aan
straling met drie tot tien keer verminderen, aldus Onkelinx.

(noot Beperk de Straling, zie ons artikel: 'Zijn gsm's met een lagere SAR-waarde veiliger en heeft een labeling-systeem zin?')

Belangrijk is dat de opgegeven SAR-waarde niet altijd overeenstemt
met de werkelijke blootstelling aan radiogolven. Het zendvermogen
kan immers schommelen naargelang de ontvangstkwaliteit. Ook het gedrag
van de gebruiker speelt een rol. De invloed zal namelijk kleiner
zijn wanneer je met mate telefoneert, niet in een bewegend voertuig
belt of een oortje gebruikt.

Wat dat laatste betreft, wil minister Onkelinx voor het einde van
het jaar de verkoop van oortjes bij elke gsm verplichten. Het gebruik
van oortjes kan de blootstelling verminderen. De PS-vicepremier
heeft de Hoge Gezondheidsraad gevraagd zijn advies over gsm-golven te
actualiseren - het laatste dateert al van 2008. Ze sluit verdere
maatregelen dan ook niet uit. LOD/AHO/